Coalitieakkoord provincie Utrecht hoopvol en ambitieus

juli 6, 2023

Coalitieakkoord provincie Utrecht hoopvol en ambitieus

De NMU is positief gestemd over het afgelopen woensdag door het door de VVD, GroenLinks, CDA, D66, en PvdA gepresenteerde coalitie-akkoord “Aan de slag voor Utrecht”. Directeur Josja Veraart omschrijft het akkoord als “hoopvol en ambitieus en passend bij de huidige noodzaak om te acteren”. Volgens Veraart benoemt de nieuwe coalitie in het stuk op de juiste wijze de belangrijkste uitdagingen waar de provincie de komende vier jaar mee aan de slag moet gaan. Het versterken van de natuur en de biodiversiteit, de noodzaak om de klimaat- en energiedoelen te halen, het vormgeven van een circulaire samenleving, een toekomstbestendige landbouw en landelijk gebied en het creëren van een gezonde leefomgeving voor alle Utrechtenaren krijgen terecht hoge prioriteit. Het zijn geen eenvoudige opgaven waar we met zijn allen voor staan. Maar de opzet om deze in samenhang aan te pakken met de regionale partijen is de enige manier.

Natuurinclusieve samenleving

Het centrale uitgangspunt natuurinclusief voor ruimtelijke ontwikkelingen en goede verbindingszones tussen gebieden vormt een belangrijke bouwsteen voor een robuustere natuur in Utrecht. Het herstel van de natuur is prioriteit voor de coalitie. Ze ziet kansen om de bestaande afspraken van NNN- doelen (2027) en realisatie van de Groene Contour alsnog te halen. Voor een toekomstbestendig landelijk gebied, is de transitie van de landbouw met daarin lange termijn perspectief voor de boeren en goede verdienmodellen voor landschapsbeheer, zowel voor boeren als natuurorganisaties essentieel. We benadrukken dat de oplossing (het “hoe”) in de gebiedsprocessen met de partners bepaald wordt, voor het draagvlak in de gebieden. Het principe van “water en bodem sturend” zorgt voor activiteiten op de juiste plek, waarbij we ook in de toekomst veilig en betaalbaar kunnen leven in een mooie provincie Utrecht.

Klimaatdoelstellingen

De transitie naar duurzame energie is geen vrijblijvende zaak. Er bestaat brede maatschappelijke en politieke consensus over en er zijn concrete klimaat- en energiedoelen afgesproken in onder anderen het Klimaatakkoord en de Regionale Energie Strategieën. In het nieuwe coalitie-akkoord wordt terecht geconstateerd dat voor het behalen van deze afgesproken doelen een blijvende inzet voor meer wind- en zonne-energie nodig is. De NMU vindt het een goede zaak dat de nieuwe provinciale coalitie hieraan ook consequenties verbindt en de bereidheid uitspreekt om waar nodig de regierol bij het aanwijzen van locaties op zich te nemen.

De circulaire samenleving wordt een steeds belangrijker thema, onder meer vanwege (dreigende) tekorten aan grondstoffen en de impact van het lineair gebruik van grondstoffen op het klimaat. Het opstellen van een grondstoffenstrategie waarbij afval niet meer als afval maar als grondstof wordt gezien is een goede eerste stap. Voor de circulaire samenleving is een provincie die hierin grondig investeert en het voortouw neemt hard nodig.

Gezonde leefomgeving

Het akkoord geeft veel aandacht aan het thema gezonde leefomgeving, met onder meer focus op meer groen in (nieuwe) woonwijken, het aanpakken van hittestress en het verbeteren van de luchtkwaliteit. Dit is pure noodzaak voor de leefbaarheid. Graag zouden we zien dat bij het aanpakken van hittestress ook een sociale component wordt ingebouwd. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door voorrang te geven aan de meest versteende wijken met een hoge concentratie van mensen met een laag inkomen en andere sociale problematiek.

Op het thema mobiliteit zien wij positieve stappen, zoals de aanleg van doorfietsroutes en dekkend OV-netwerk en emissievrij 2030, focus op deelmobiliteit en bereikbaarheid. Maar ook specifiek aandacht voor de wandelaar. De NMU is verbaasd dat er in het akkoord gesproken wordt over het “faciliteren van de groei (van het autoverkeer) op de Ring Utrecht”. De komende jaren zal deze groei nog grotendeels fossiel zijn en een forse bijdrage leveren aan de CO2 uitstoot. Wij vragen ons af hoe dit zich verhoudt met de in het akkoord vastgelegde doel om in 2040 een klimaatneutrale provincie te zijn en met het streven om “het gebruik van fossiele energie zo snel mogelijk terug te dringen”.

Kortom, de nieuwe coalitie kan met dit akkoord slagvaardig aan de slag en werken aan een toekomstbestendig Utrecht. Ook ziet de NMU ruimte voor verbeteringen en verfijningen bij de verdere uitwerking van het akkoord. Daarover gaan we graag de komende periode met de gedeputeerde staten in gesprek.