Inspraakreactie projectbesluiten windenergie

Inspraakreactie over projectbesluiten windenergie provincie Utrecht

De ontwikkeling van windmolens in een gebied is ingrijpend. Dat bleek ook weer gisteravond op het Provinciehuis. Maar liefst 36 sprekers reageerden op de projectbesluiten windenergie van de provincie waaronder vele omwonenden van de twee aangewezen gebieden. Dat laat zien wat deze plannen doen met omwonenden. We begrijpen en voelen de boosheid, het verdriet en de zorgen rondom de thema’s gezondheid, veiligheid en woongenot. In onze reactie hebben we ons echter beperkt tot onze eigen expertise ten aanzien van dit onderwerp: natuur en ecologie bij energieprojecten en het belang van de voortgang van de energietransitie.

Hieronder kun je onze reactie lezen

Inspraakreactie 12 februari 2025

Beste Staten- en commissieleden,

Volgende week bespreekt u in de commissie de twee gebieden waar een provinciaal projectbesluit is genomen voor windenergie.

Ik wil beginnen met dat we het een zorgvuldig proces vinden dat de provincie doorloopt voor de komst van meer windmolens in Utrecht. Er is een groter aandeel windenergie nodig om tot een betaalbare, toekomstbestendige en duurzame energievoorziening te komen. Ook belangrijk is dat de komst van windmolens netcongestie kan verlichten. Iets waar iedereen in deze regio baat bij heeft, maar vooral Utrechtse ondernemers die nu hun bedrijf niet kunnen uitbreiden of verduurzamen.

Er is altijd een maar, naast de zorgen van omwonenden rondom gezondheid is de komst van een windpark een flinke ruimtelijke ingreep. Voor sommige vleermuis- en vogelsoorten betekent de komst van windmolens verlies van leef- of foerageergebied of de kans om aanvaringsslachtoffer te worden.

Als NMU hebben we goed gekeken naar de twee gebieden waar een projectbesluit is genomen en we zien dat deze vanuit ecologische afspraken, zorgvuldig zijn gekozen. Ze liggen niet in Natura 2000-gebieden, NNN, ganzenrustgebied, stiltegebied of weidevogelkerngebied. Maar langs drukke infrastructuur; zo ligt de locatie in Woerden/ Oudewater langs de A12 en langs het spoor tussen Utrecht en Rotterdam. De locatie in Stichtse Vecht ligt langs de A2, de spoorlijn tussen Utrecht en Amsterdam en het druk bevaren Amsterdam-Rijnkanaal. Op deze punten zijn de locaties voor ons acceptabel.

Dit betekent niet dat er geen belangrijke aandachtspunten zijn vanuit natuur en ecologie. De locatie in Woerden/Oudewater ligt naast een NNN-gebied en dichtbij weidevogelkerngebieden. De locatie in Stichtse Vecht ligt tussen de Oostelijke Vechtplassen (Natura 2000) en de Vinkeveenseplassen (NNN) met Natura 2000-gebied Botshol. Daarnaast is voor de twee Natura 2000-gebieden stikstofuitstoot als gevolg van de bouw van de windmolens ook een aandachtspunt.

Dat natuur en energieopwek door windmolens samen kan gaan bewijst windpark Krammer. Windpark Krammer is operationeel sinds 2019, eigendom van twee energiecoöperaties en staat rondom de Krammersluizen tussen Schouwen-Duiveland en Goeree-Overflakkee in. De Krammersluizen liggen tussen drie grote Natura 2000-gebieden in.

De beschermende maatregelen in dit windpark zijn innovatief: Op een aantal windmolens zijn camera’s opgehangen die grote vogels detecteren zoals de zeearend, lepelaar of de grote zilverreiger. Op andere windmolens zijn microfoons aangebracht die de echolocatie van vleermuizen detecteren. De rode lampen ’s nachts gaan alleen aan als er in de omgeving ook daadwerkelijk vliegverkeer wordt gedetecteerd. Niet alleen fijn voor dieren, ook mensen hoeven zich zo niet te storen aan knipperende rode lampen.

Naast maatregelen voor bescherming zijn er ook natuurversterkende maatregelen genomen. Er zijn oeverzwaluwwanden en een eilandje voor de Noordse woelmuis aangelegd. Op veilige afstand van de turbines is een drijvend vlot voor broedende visdieven gerealiseerd en er is een ecologiefonds voor natuurversterkende maatregelen in de omgeving.

En wat dat oplevert? Normaliter overlijden in Nederland jaarlijks ongeveer 20 slachtoffers per windmolen door een aanvaring. Een jaar na de opening van het windpark vertelde een ecoloog tegen Omroep Zeeland dat er in dat jaar 20 vogelslachtoffers zijn gevonden in het windpark met 34 windmolens.  Dat is dus minder dan 1 vogel per windmolen.

Conclusie: laten we alle mogelijkheden die er zijn om natuur te beschermen én te versterken bij de komst van een windmolenpark benutten en alle noodzakelijke maatregelen hiervoor treffen. Energieopwek door windmolens kan samengaan met natuurwaarden en wij roepen u op om dit actief te stimuleren.