Stappenplan voor bewoners

Stappenplan voor bewoners

Leuk dat je je aan het oriënteren bent op een duurzaam dak. De meeste mensen denken daarbij aan een sedumdak (mos en vetplantjes), of het installeren van zonnepanelen. Maar wist je dat die twee ook samen kunnen gaan? En als je dak voldoende groot en sterk is kan er misschien ook nog een waterbergende laag onder. Wil je een plan maken voor je eigen dak, of vind je het leuk om je buren hierbij te betrekken en het een buurtproject te maken? Ook in dat geval ben je bij ons op het juiste adres. Hieronder vind je een stappenplan voor bewoners. 

Veelgestelde vragen                                 Overzicht subsidies

 

  • 1. Wat wil je met het dak? Groen, zonnepanelen, beide?

    Hou hierbij rekening met:

    • de oriëntatie van je dak, valt er voldoende zon? 
    • de draagkracht van je dak. Welk gewicht kan het dak dragen? 

    Een simpel lichtgewicht sedumdak kan op de meeste daken aangebracht worden. Dit weegt minimaal 40 kg/m2, maar over het algemeen 70 tot 80 kg/m2.  Als er nu grind op het dak ligt en je verwijdert dit, dan kan het dak over het algemeen het lichtgewicht sedum prima aan. Aanbieders van groene daken bieden soms aan te komen kijken en te adviseren over draagkracht van je dak.  

    Voor meer details, bekijk de veel gestelde vragen en kijk onder ‘Is mijn dak sterk genoeg?’. 

    Op de Duurzame Daken Kansenkaart zijn een hoop daken geïnventariseerd. Kijk daar waar jouw dak het meest geschikt voor is!

  • 2. Constructieberekening

    Het is aan te raden een constructieberekening te laten maken door een daartoe gespecialiseerd bureau. Hiervoor heb je constructietekeningen nodig. Deze zijn over het algemeen op te vragen bij je gemeente.  

    Als je dak wat meer gewicht aan kan, is het altijd een goed idee om te overwegen een wat zwaardere optie te kiezen. Dit betekent een dikkere laag substraat waar de planten op groeien. Dit is goed voor de biodiversiteit, het vasthouden van water en daarmee voor de levensvatbaarheid van het dak. Het vastgehouden water zorgt er namelijk voor dat de plantjes makkelijker overleven in periodes van droogte. Daarnaast houdt het je lekker koel in warme zomers.

  • 3. Vast of los dak?

    Het is belangrijk te weten dat als er op je dak grind ligt, dit dient als ballast voor de dakbedekking. Je dakbedekking is dan niet vastgelijmd aan je dak, maar ligt los en word op zijn plaats gehouden door het grind. Als jouw dakbedekking inderdaad los ligt, let dan op de volgende zaken:

    • Het groendak dat je plaatst moet minimaal hetzelfde gewicht hebben als het verwijderde grind. Hierbij moet je rekenen met het droge gewicht van het groendak.
    • Het groendak weegt ongeveer dubbel zoveel als het nat is. Let er dus op dat jouw dak dit gewicht kan dragen!

    Uitgebreidere informatie over grind, losse dakdekking en het verschil tussen droog en nat gewicht is te vinden in veel gestelde vragen, onder ‘Is mijn dak sterk genoeg?’.  Als je twijfelt over of je dak los of vast ligt, kan een dakdekker dit gemakkelijk voor je beoordelen.

  • 4. De helling van je dak

    Heb je een schuin dak? Ook dan kun je een groendak aanleggen. Tot een hellingshoek van 35 graden kun je makkelijk sedum aanleggen. Is je dak nog schuiner, dan moeten er speciale verankeringen aangebracht worden.  Bedenk ook dat je ervoor kunt kiezen om de zuidzijde van een dak te benutten voor opwek duurzame energie (zonnepanelen) en de noordkant voor groen. 

  • 5. De staat van je dak

    Is je bitumen of EPDM in goede staat? Of moet er eerst nog iets aan de dakbedekking gebeuren? Bedenk dat als er eenmaal groen op je dak aangebracht is, een lekkage lastiger te verhelpen is dan zonder groen. Dus beter een dak dat goed in orde is, alvorens je met vergroening aan de slag gaat. 

  • 6. Vind een leverancier

    Als je weet wat je wilt, en wat er kan, kun je op zoek naar de geschikte leverancier. We hebben een aantal leveranciers voor je op een rijtje gezet en daarbij aangegeven wat ze leveren en wat voor extra’s ze eventueel bieden. 

    Overzicht leveranciers

    Babylon daken
    Wij hebben passie voor daken! Advies, ontwerp, levering en aanleg van daken met meerwaarde.
    www.babylondaken.nl
    Groendak
    Uitvinder van het groendak, 30 jaar natuurlijk specialist voor kwaliteit in levering, aanleg en onderhoud.
    Groendak
    Groenedaken.net
    Groenedaken.net is de uitvinder van kant-en-klaar systemen voor doe-het-zelvers met als basis professionele producten.
    Groenedaken
    Groenpand
    Een stukje natuur op je dak. Fijn voor jou en voor je stad! (vanaf 20 m2)
    Groenpand
    ’t Groene Loket
    Ondersteunt bewoners(groepen) bij de aanschaf en organisatie van groendak wijkaanpakken.
    ’t Groene Loket
    Helkantplant
    “Ik zie overal groene daken maar die van jullie vind ik het mooist”.
    Helkantplant
    NatureGreen
    Persoonlijk advies, wijkprojecten. Welkom op ons kantoor voor koffie en inspiratie!
    www.naturegreen.nl
    Sedumdak-online
    Persoonlijk advies voor een groen en duurzaam dak!
    Sedumdak-online
    Sedumworld
    Sedumdak 1-2-3 systeem: lichtgewicht systeem met 3 matten.
    Sedumworld
    Solar Sedum
    Kiezen tussen een groen dak of zonnepanelen? Solar Sedum integreert beide technologieën optimaal.
    Solarsedum
    Topgroen
    Zoek je een sedumdak? Dan zit je hier helemaal goed.
    Topgroen
    UWgroendak
    UWgroendak-medewerker aanwezig als hulp bij doe-het-zelf buurtinitiatieven 
    UWgroendak
    Wallaard
    Een perfect groendak zonder omkijken. Gegarandeerd.
    Wallaard

     

  • 7. Subsidies

    Oriënteer je op subsidies 

    Het is natuurlijk fijn te weten wat het project je gaat kosten. Steeds meer gemeenten hebben subsidieregelingen. Maar niet allemaal. Soms springt een waterschap dan bij, maar niet allemaal. Druk op de knop hieronder voor een overzicht.

    Overzicht subsidies

    Omdat soms regelingen ingevoerd worden, en wij het nog niet weten, kan het zijn dat jouw gemeente toch een subsidieregeling heeft. Het loont de moeite dit zelf ook even goed uit te zoeken. 

 

 

Met je buurt aan de slag

Wil je zelf aan de slag met het verduurzamen van je dak, en hebben jouw buren en buurtgenoten hierin ook interesse? Probeer dan een buurtproject van de grond te krijgen. Wij helpen je daarbij!

 

  • 1. Pols de interesse

    Je kan hiervoor gebruik maken van een buurt-app, facebook, een buurtfeest of briefjes in de brievenbus.

    Gebruik bijvoorbeeld de volgende tekst:  

     

    Beste buren! Steeds meer daken kleuren groen, dat wil ik ook! Op het Servicepunt Duurzame Daken van de Natuur en Milieufederatie Utrecht heb ik informatie gevonden over hoe dat moet, je dak verduurzamen. Er zijn veel opties en je kunt ook prima kiezen voor de combinatie met zonnepanelen en waterberging. Zonnepanelen leveren op een groene ondergrond zelfs meer op. Ik ga zelf in ieder geval aan de slag. Maar als er meer buren interesse hebben, kunnen we er misschien een buurtproject van maken. Stuur me een berichtje als je interesse hebt om samen aan de slag te gaan! Groet, …  

  • 2. Creëer een initiatiefgroep(je)

    Maak dit groepje niet te groot, omdat je dan slagvaardig blijft. Wel is het handig om wat verschillende expertises aan je te binden (organisatietalent, technische kennis, communicatie).  

  • 3. Maak een plan; taakverdeling en planning
     

    Afhankelijk van het soort dak, kan het nodig zijn om een berekening te laten maken van de draagkracht van je dak. Stelregel is wel dat als er nu grind op je dak ligt, er zonder twijfel een groen dak op kan (grind eraf, groen erop dus). Sommige aanbieders komen bij je langs om de situatie te bekijken en schatten in of het dak sterk genoeg is. Anders is het raadzaam om een constructieberekeningen te laten maken. Hiervoor zijn constructietekeningen nodig (op te vragen bij je gemeente).  

     

    Wat bied je aan? 

    Bedenk of je gaat voor een inkoopactie waarbij je zelf al bepaald hebt wat het moet worden (en eventueel ook al bij wie je gaat bestellen), of dat je bij je buren inventariseert waar de interesse naar uit gaat. Wellicht kiest de ene buur voor lichtgewicht extensief groen, de ander voor wat zwaarder, intensief groen en de derde voor groen in combinatie met zonnepanelen. Ook dat kun je uiteraard faciliteren. 

     

    Strakke planning 

    Een strakke planning werkt goed. Je zult zien dat een groep geïnteresseerden zal blijven groeien en daardoor mensen misschien gaan morren aan deadlines en dus je planing. Beter een strakke hand en je planning handhaven, dan uitstel en onduidelijkheid. Je kunt altijd je draaiboekje weer oppakken of doorgeven aan een opvolger voor fase 2.   

     

    Subsidie 

    Als je gemeente (of waterschap) subsidie verstrekt op groene (blauwe) daken, is het handig even contact op te nemen met de projectleider hiervan. Hoeveel budget zit er nog in de pot, en voor wanneer is het handig in te dienen? Welke voorwaarden worden er gesteld aan de indiening van subsidie? Zijn de voorwaarden voor een buurtinitiatief misschien iets anders dan voor individuen? Let dus op: als je gemeente geen subsidie verstrekt, kun je soms terecht bij je waterschap.  

  • 4. Organiseer een voorlichtingsavond voor je buren

    Hiervoor kun je eventueel al een leverancier van duurzame daken uitnodigen. Zij leveren over het algemeen graag een bijdrage aan een bewonersavonden. Als je nog geen commerciële partij aan je wil binden, kun je wellicht onze presentatie gebruiken als basis. Via een mailtje aan Ieke Benschop (i.benschop@nmu.nl) ontvang je de presentatie in PowerPoint; zo kun je hem aanvullen met je eigen informatie.  

  • 5. Inventariseer interesse en mogelijkheden

    Stuur geïnteresseerden een vragenlijst waarin je eventuele keuzes (extensief groen, intensief groen, groen i.c.m. zonnepanelen; indien groot (gezamenlijk) dak: waterberging, terrasfunctie) voorlegt. Dit kun je doen per mail, of je maakt een online vragenlijst aan.    

  • 6. Vraag offertes aan

    Vraag offertes aan. Wij hebben leveranciers op een rijtje gezet. In dit overzicht is te zien welke leverancier wat biedt.

    Overzicht leveranciers

    Babylon daken
    Wij hebben passie voor daken! Advies, ontwerp, levering en aanleg van daken met meerwaarde.
    www.babylondaken.nl
    Groendak
    Uitvinder van het groendak, 30 jaar natuurlijk specialist voor kwaliteit in levering, aanleg en onderhoud.
    Groendak
    Groenedaken.net
    Groenedaken.net is de uitvinder van kant-en-klaar systemen voor doe-het-zelvers met als basis professionele producten.
    Groenedaken
    Groenpand
    Een stukje natuur op je dak. Fijn voor jou en voor je stad! (vanaf 20 m2)
    Groenpand
    ’t Groene Loket
    Ondersteunt bewoners(groepen) bij de aanschaf en organisatie van groendak wijkaanpakken.
    ’t Groene Loket
    Helkantplant
    “Ik zie overal groene daken maar die van jullie vind ik het mooist”.
    Helkantplant
    NatureGreen
    Persoonlijk advies, wijkprojecten. Welkom op ons kantoor voor koffie en inspiratie!
    www.naturegreen.nl
    Sedumdak-online
    Persoonlijk advies voor een groen en duurzaam dak!
    Sedumdak-online
    Sedumworld
    Sedumdak 1-2-3 systeem: lichtgewicht systeem met 3 matten.
    Sedumworld
    Solar Sedum
    Kiezen tussen een groen dak of zonnepanelen? Solar Sedum integreert beide technologieën optimaal.
    Solarsedum
    Topgroen
    Zoek je een sedumdak? Dan zit je hier helemaal goed.
    Topgroen
    UWgroendak
    UWgroendak-medewerker aanwezig als hulp bij doe-het-zelf buurtinitiatieven 
    UWgroendak
    Wallaard
    Een perfect groendak zonder omkijken. Gegarandeerd.
    Wallaard

     

  • 9. Communicatie

    Maak mooie foto’s en filmpjes en post ze op de socials. Jouw initiatief inspireert vast weer anderen! Zo ben je écht samen aan de slag. Neem contact op met de NMU om de positieve vibes te ondersteunen! 

Soorten groendaken en diens taken

De markt heeft verschillende soorten groendaken te bieden. Hieronder gaan we in op een paar aspecten. Maak voor jezelf de balans op voor welk soort groendak je wilt gaan. 

 

  • Gezond bodemleven

    Vanuit duurzaamheid zien wij het liefst beplanting die groeit op een onderlaag met een rijk bodemleven, en waarbij gebruik gemaakt wordt van natuurlijke materialen, zoals natuurlijk substraat. Hoe dikker de laag substraat, hoe robuuster het groen en hoe meer waterberging. 

    Ook een grote(re) variëteit aan soorten beplanting draagt bij aan de biodiversiteit. Je kunt hierbij kiezen voor sedumpluggen; dit zijn sedumplanten die in de aarde van een groendak geplant worden. Doordat ze al wortels hebben, slaan ze snel aan en groeien stevig vast in het substraat. 

    Kies je voor de combinatie met zonnepanelen, dan zijn er aanbieders die werken met pluggen (plantjes) die zonminnend (naast de panelen) en schaduwminnend (onder de panelen) zijn. 

    Uiteraard moet je dak dit gewicht (80 a 100 kg/m2) wel kunnen dragen. In veel gevallen kom je door beperking op dit gebied, uit op lichtgewicht sedum (55 kg/m2).

  • Biodivers & biobased

    En je kunt ervoor kiezen een hoekje in te richten met stenen en hout, wat goed is voor nog meer biodiversiteit (nestgelegenheid, beschutting en voeding voor vogels, bijen, vlinders en andere insecten). 

    Ook zijn er innovatieve bedrijven die werken aan modules van kurk in plaats van plastic. Goed om in de gaten te houden. Kies je voor plastic dan moet dat natuurlijk 100% recycled plastic zijn!

  • Biologisch

    Het gebruik van bestrijdingsmiddelen en kunstmest is in de groendakteelt minimaal, maar het wordt wel toegepast. Er zijn ook leveranciers die sedumbeplanting telen naar de principes van de biologische sector, dus geheel zonder dit soort middelen.

  • Lichtgewicht op mineraalwol

    Iets minder duurzaam, maar makkelijk vanwege het lage gewicht en het gemak van aanleg, zijn de lichtgewicht vegetatiematten en cassettes/trays. De matten en cassettes worden geleverd op mineraalwol of kunststofplaten. Doordat de plantjes groeien op een dunnere, minder natuurlijke laag, zijn ze wel iets kwetsbaarder en vragen ze meer aandacht, bijvoorbeeld in periodes van droogte. Deze zul je in drogere periodes water moeten geven. Ook hebben deze plantjes bemesting nodig; tot wel drie keer zoveel als bij een substraatlaag. Daarbij moet je waken voor uitspoeling van de meststof op het oppervlaktewater. 

  

Wil je meer weten? Neem dan contact op!

Profiel Pauline van Norden

Pauline van Norden

Projectleider klimaat - circulaire samenleving