Schaalvergroting: duurzame stallen

augustus 17, 2015

Schaalvergroting: duurzame stallen

Vanwege de schaalvergroting in de landbouw worden er veel nieuwe stallen gebouwd. Voor een duurzame groei van de landbouw zijn er landelijke doelen voor de bouw van zogenaamde integrale duurzame stallen. Dat wil zeggen: stallen die op minimaal één onderdeel voldoen aan méér dan de wettelijke eisen. Zo’n onderdeel kan bijvoorbeeld zijn ‘dierenwelzijn’ of ‘de uitstoot fijnstof en ammoniak’.

Er zijn ook stallen die op meerdere punten beter zijn voor dier en milieu, zoals een stal een keurmerk heeft van de Maatlat Duurzame Veehouderij.

Uit cijfers van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) blijkt dat de landelijke doelen in 2014 zijn gehaald, maar dat er wel verschillen zijn per sector. De pluimvee- en varkenshouderij hebben het doel van 8% ruimschoots gehaald, de melkveesector (5,8%) doel niet. Sinds 1 januari 2015 moeten alle nieuwe stallen integraal duurzaam zijn. Zie voor meer informatie de website van het PBL.

Leegstand: risico’s en nieuwe kansen

De groei van het aandeel integraal duurzame stallen komt niet alleen door de bouw van nieuwe stallen, maar ook doordat veel agrarische ondernemers zijn gestopt met hun bedrijf. Hier komt een ander probleem aan het licht: leegstand in de agrarische sector. De komende jaren gaan nog heel veel agrarische ondernemers met hun bedrijf stoppen – en zij laten grote oppervlaktes aan huizen en stallen achter. Het Wageningse instituut Alterra voorspelt een leegstand van 15 miljoen vierkante meter in 2030! Dat is meer dan de leegstand van kantoren of winkels. Agrarische leegstand is volgens Alterra een grote opgave voor beleidsmakers en bestuurders.

Er zijn verschillende oplossingen voor het aanpakken van deze leegstand, zoals slopen en het bouwen van huizen op de plek van de boerderij. Vanwege de vastzittende woningmarkt kwamen dergelijke projecten de laatste jaren moeilijk van de grond. Volgens een rapport van het InnovatieNetwerk is er behoefte aan nieuwe ideeën voor de aanpak van dit probleem, om verpaupering van het landelijk gebied te voorkomen.  De leegstand biedt kansen voor nieuwe gebruikers, maar deze moeten hier wel actief op worden gewezen.