Energie besparen met de buurt: zo pak je het aan!

De kracht van lokale energie-initiatieven is dat ze veel burgers samen kunnen brengen om duurzame energie op te wekken. Via zonnepanelen bijvoorbeeld. Toch kun je daarnaast ook veel doen aan energiebesparing. Maar hoe? Daarover ging de grote netwerk- en energiebesparingsavond voor coöperaties van de NMU op 28 mei.

Veel interesse

Meer dan veertig geïnteresseerden gingen in het kloostergewelf van www.inderuimte.org met elkaar in gesprek over de mogelijkheden en onmogelijkheden van collectief energie besparen.

Hoofdgasten van de avond waren onder andere Felix van Gemen van de Energiesprong. Van Gemen ontwikkelde een stappenplan waarmee coöperaties aan de slag kunnen als ze energiebesparingsprojecten willen opzetten. Rianne Bakker van Energie-U was uitgenodigd te komen vertellen over het succes van de lokale energieambassadeur en energiecoöperatie BENG! uit de Bilt sprak over de kracht en de mogelijkheden van samenwerken met de gemeente.

Chris Bruijnes van Meer Met Minder demonstreerde de nieuwe site energielabelatlas.nl. Op deze site kun je eenvoudig je postcode invoeren en precies zien welk huis er in de buurt een energielabel heeft. De site kan worden gebruikt om mensen erop te wijzen wat er in hun buurt allemaal nog mogelijk is.

Kennis van gedrag

Felix van Gemen roemde een artikel van Anke van Hal, hoogleraar Sustainable Housing Transformation, over een van de grote problemen waarmee lokale coöperaties worstelen. Consumentengedrag blijkt moeilijker te beïnvloeden dan we denken en kennis van dat gedrag is de belangrijkste ontbrekende link volgens de hoogleraar. Als je niet goed weet wat de echte wens is van de leden van je energie-coöperatie, zul je nooit in staat zijn succesvol samen te besparen. Probeer dus werkelijk te ontdekken wat mensen willen.

Volgens Van Gemen is het van groot belang dat de oprichters van een lokaal energie-initiatief zélf hun huis duurzaam laten verbouwen zodat ze uit eigen ervaring vanuit een soort voorbeeldfunctie een eerlijk verhaal kunnen vertellen. Dat is in het groot wat de buurtambassadeurs van Energie-U doen waarover Rianne Bakker sprak. Deze ambassadeurs spreken vaak uit eigen ervaring wat ertoe leidt dat mensen sneller aan serieuze energiebesparing zullen doen.

Tips en trucs

In het artikel van hoogleraar Anke van Hal wordt een aantal do’s en don’ts genoemd op het gebied van energiebesparing. Hierbij een selectie van de dingen waar je als kleine energie-coöperatie op moet letten:

• Alles is maatwerk. Maak dus altijd onderscheid in doelgroepen. Niet iedereen zal meteen nieuwe dakisolatie willen plaatsen. Sommige bewoners beginnen liever met spaarlampen. Als dat eenmaal is gelukt, zullen ze ook sneller een volgende maatregel doorvoeren.
• Zorg dat de partijen die bij de besparingsinitiatieven betrokken zijn betrouwbaar zijn. Dat vergoot de kans op succes. In het geval van energie-initiatief Beng! uit De Bilt kan dat zijn dat een betrouwbare partij als de gemeente het initiatief subsidieert.
• Probeer te inspireren tot besparingen die voor de leden duidelijk te ervaren zijn in tegenstellig tot het uitvoeren van investeringen die zich pas later terugverdienen. Die directe ervaring prikkelt mensen om verder te besparen.
• Besparen op je energieverbruik doe je niet één keer, dat doe je altijd. Uit onderzoek is gebleken dat mensen als ze hun huis eenmaal goed hebben geïsoleerd soms juist meer energie gaan gebruiken dan daarvoor. Dit is het bekende ‘Rebound’ effect. In die zin is energie besparen net als bewust gezond leven en sporten, je moet het blijven doen om in goede conditie te blijven. Maar als je het eenmaal onder de knie hebt, wil je nooit meer terug!

Meer weten?

Op www.hieropgewekt.nl staat veel informatie voor lokale energie-initiatieven. De eerstvolgende bijeenkomst is gepland op 1 juli in Den Bosch. Speciaal voor de NMU gaf singer/songwriter Koen Zinnemers een klein optreden.