Bouwen aan de cirkelregio Utrecht

juni 2, 2016

Bouwen aan de cirkelregio Utrecht

Tijdens de Campus Party op 27 mei hielden 12 ‘circulaire allianties’ een pitch voor hun project. De oogst: waardevolle adviezen van betrokken experts en concrete toezeggingen van bestuurders. Weer volop input om verder te werken aan de Cirkelregio Utrecht.

Op dynamische wijze pitchten 12 allianties hun project in de Circulaire Arena. Een panel van experts met zeer diverse expertise zat klaar en dacht mee over volgende stappen of mogelijke alliantiepartners, of bood aan om zelf een rol te gaan vervullen in de alliantie. Partners van de Cirkelregio Utrecht (EBU, NMU, USI, gemeente Utrecht en Amersfoort en Provincie Utrecht) namen het initiatief voor deze bijeenkomst.

Een greep uit de pitches

Keynote speaker Egbert Vennik, co-owner/co-founder van de Van Scherpenzeel Groep, één van de snelstgroeiende groene ondernemingen van de regio, deelde zijn blik op de circulaire economie. Uitgangspunt is volgens hem: denken vanuit de grondstoffen en een zeer zuivere ‘mijn’ met een bepaalde omvang, waar deze uit te halen zijn. ‘De meeste mensen komen een ruimte binnen en zien tafels en stoelen. Sommige mensen kijken rond en zien 41 grondstoffen voor nieuwe producten.’

Natasja van den Berg (Tertium) hield als dagvoorzitter het tempo goed hoog en gaf ruimte aan alle aanwezige allianties. Lot van Hooijdonk (Wethouder duurzaamheid gemeente Utrecht en bestuurstafel U10) trapte de pitches af met kansen die zij voor het bedrijfsleven zag op het gebied van circulaire bouw/sloop. Echt circulair bouwen gaat volgens haar slechts mondjesmaat. Van Hooijdonk roept dus op om meer goede voorbeelden te laten zien om zo inspiratie en concreet handelingsperspectief te bieden.

Vanuit het panel stelde Anjo Travaille (Bovenkamers) dat onze hersenen niet zijn ingericht op duurzaamheid – wel op sociaal wenselijk gedrag. ‘Daarom draagt het met elkaar delen van voorbeelden bij aan het normaal maken van duurzaamheid,’ zei hij. ‘Pas als duurzaamheid normaal is zullen meer mensen geneigd zijn mee te doen.’

En het gaat ook om de woordkeus, zei Erick Wuestman (Stichting Circulaire economie). Hij stelt voor om bijvoorbeeld ‘Bouw en sloop’ anders te framen. ‘Het woord ‘sloop’ heeft een negatieve klank – kapotmaken – en nodigt niet uit tot hergebruik. Kies een woord dat beter de lading dekt!’

Het begint met de juiste kennis over hoe grondstoffen opnieuw te gebruiken zijn en met ontwerpen die een later hergebruik van de grondstoffen makkelijk maken. Bas Slager (Repurpose) werkt aan deze kennis vanuit de Bouwmarktplaats: hét hergebruikplatform van Nederland. Op dit moment is 5% van de bouwmaterialen demontabel, herbruikbaar en heeft een verdienmodel. Van de overige 95% probeert de alliantie de mogelijkheden voor hergebruik te onderzoeken. ‘Maar wat je ook doet, gebruik geen purschuim,’ zei Slager. ‘Dat is de grootste vijand van de circulaire economie.’

Veel pitchers blijken nog te zoeken naar partners die mee willen werken en naar partijen die het lef tonen om op een andere manier aan te besteden. In de uitvraag komt nu niet de ‘circulair gezien meest economische’ aanbesteding naar voren. Lef tonen betekent: in de uitvraag voldoende ruimte laten door niet aan te sturen op specifieke oplossingen. De gemeente Amersfoort geeft aan dat de nieuwe Aanbestedingswet hier ruimte voor biedt, door de ‘Innovatieve Partnerships’ die mogelijk worden.

Rondom elk klein boompje dat geplant wordt, staan drie dode bomen om het boompje te stutten. Dit terwijl er allang alternatieven voor handen zijn om de buitenruimte duurzaam in te richten. Bert van Vuuren (Natural Plastics) laat zien dat het allang mogelijk is. Hij zoekt overheden die hiertoe bereid zijn. Wethouder Michiel van Liere wil die uitdaging in gemeente Houten graag aangaan; hij wil uitzoeken hoe dit dan in de aanbesteding moet komen. Ook zal hij zijn collega-bestuurders van de U10 op dit punt uitdagen.

Cirkelregio Utrecht heeft TNO opdracht gegeven om een impactverkenning Cirkelregio uit te voeren. Elmer Rietveld (TNO) gaf een toelichting op de circulaire kansen op Europees, landelijk en regionaal niveau. Met behulp van regionale initiatieven en bijbehorende innovaties en procesverbeteringen bepalen ze nu de potentiële economische impact. Na de zomer zullen we met dit onderzoek naar buiten komen.

Met volle kracht vooruit naar de Cirkelregio

De alliantie Cirkelregio Utrecht blijft werken aan de regionale circulaire economie. We zullen deze ontwikkelingen, zoals rondom de aanbestedingen, volgen en agenderen. Op 13 oktober bent u welkom op de vervolgbijeenkomst. We komen met nieuwe resultaten en interessante allianties.

Het eerstvolgende Circular Economy Lab vindt op 16 juni plaats in het Academiegebouw. Tijdens deze avond staat zelfvoorzienend worden in metaalgebruik centraal, aan de hand van de case circulaire aluminiumgevels.

Heeft u in de tussentijd interessante circulaire initiatieven of kunt u een succesvolle stap melden, neem contact op met de Cirkelregio via het nummer hieronder!